Drie joodse begraafplaatsen kende de stad Groningen ooit. Tot ongeveer halverwege de twintigste eeuw bestonden ze alle drie nog, maar de oudste is ondertussen verdwenen. De twee resterende begraafplaatsen getuigen nog van het joodse leven in Groningen.
Joden kwamen voor het eerst naar Groningen in de zestiende eeuw. De eerste eeuwen werden de joodse inwoners gedoogd. De enkele Portugese joden die zich in de zeventiende eeuw in Groningen vestigden kregen van het stadsbestuur woonrecht en godsdienstvrijheid maar ze mochten geen synagoge oprichten. In de decennia daarna waren het vooral joden uit Duitsland die in de stad hun heil zochten. Hoewel de joden in feite niet welkom waren, kregen enkele van hen toch het poorterschap, wat zoveel betekende dat ze formeel inwoner van de stad waren met alle rechten van dien. In de loop van de achttiende eeuw groeide de joodse gemeenschap en de behoefte aan een eigen begraafplaats werd steeds groter. Vanaf 1655 konden de joden uit de hele provincie gebruik maken van de begraafplaats in Farmsum bij Delfzijl en vanaf 1693 van de begraafplaats in Oude Pekela. Tussendoor werd ook gebruik gemaakt van de begraafplaats in Leeuwarden. In 1741 werd in Veendam een joodse begraafplaats in gebruik genomen, maar de afstanden naar deze begraafplaatsen waren fors. De joodse gemeenschap die rond deze tijd uit zo’n honderd personen bestond, nam het initiatief in eigen hand en bemachtigde in 1747 een stuk grond op de Ebbingedwinger in het noordoosten van de stad.
↧
Groningen - De verdwenen Joodse begraafplaats
↧